100 jaar naturlig nodig

Honderd jaar geleden, op 21 november 1924, werd de Nijmeegsche Bagger- en Aannemersbedrijf (Niba) opgericht door het Duitse bedrijf Hülskens uit Wesel, Noordrijn-Westfalen. Het doel was het winnen en verkopen van grind en zand, alsook het exploiteren en verhuren van bagger- en bouwmachines. Als onderdeel van de Hülskens-groep was en is Niba N.V. tot op de dag van vandaag verantwoordelijk voor de winning en verkoop in Nederland, België en Noord-Frankrijk.

Aanvankelijk voerde Niba, net als Hülskens aan de Duitse zijde van de Nederrijn, tal van baggerwerken uit om de Nederlandse rivieren bevaarbaar te houden. Zo werd in 1926 een kanaal gegraven voor een sluis in Zeeland en in 1927 een kanaal tussen de Oude Maas en het Mallegat bij Dordrecht. In de jaren dertig was Niba onder meer betrokken bij de uitbouw van de Maas bij Ravenstein, ten noorden van Nijmegen.

Toen het gevaar voor een oorlog met Duitsland eind jaren dertig toenam, pleitten de vertegenwoordigers van Niba steeds meer voor een conservatief ondernemingsbeleid. Tijdens de bezetting werd de Nederlandse zand- en grindproductie onder Duits toezicht geplaatst. Alle verkopen werden gecentraliseerd binnen de N.V. Grindverkoopkantoor, onder leiding van Niba-commissaris J.H.J. Zuidema. In 1942 legde de Duitse bezetter een algehele bouwstop op voor alle niet-militaire projecten. Praktisch de gehele Nederlandse zand- en grindproductie kwam ten dienste te staan van de Duitse militaire bouwindustrie.

Na de Tweede Wereldoorlog werd het volledige Duitse bezit in Nederland door het “Nederlandse Beheerinstituut” onteigend als compensatie voor de geleden oorlogsschade en bezetting. In de jaren vijftig werd Niba weer opgenomen als “zusterbedrijf” binnen de Hülskens-groep.

In die periode nam de vraag naar beton explosief toe. De wederopbouw werd centraal gecoördineerd door de Nederlandse overheid, en zand- en grindproducenten werden verplicht nauw samen te werken. Steeds grotere gebieden werden ontwikkeld ten behoeve van de nationale bouwstoffenvoorziening. Geleidelijk ontstond het idee om het aldus gevormde landschap ook zinvol te benutten. Zo werden in Noord-Limburg het Leukermeer en het Reindersmeer afgerond, nadat Niba en anderen daar grind hadden gewonnen. Sinds 1999 maken deze plassen deel uit van het Nationaal Park De Maasduinen.

In de vroege jaren 2000 werden – mede door de overname van Van Waning’s Zandzuigerij – vergunningen verleend voor de collectieve projecten Grensmaas, Over de Maas, Geertjesgolf en Lobberden, evenals voor het individueel ontwikkelde project in Reuver.

In 2015 nam Niba de SDH Holding B.V. in Nijmegen over, waarvan de activiteiten in nauwe samenwerking met Hülskens succesvol zijn geïntegreerd in de NV Huco. Door deze overname breidde Niba/Hülskens hun productielocaties uit naar België, waarmee het marktaandeel in de Benelux versterkt werd. Met de joint venture in 2024 met de Belgische De Cloedt-groep in het Noorse Eikefet, is Niba N.V. goed gepositioneerd voor toekomstige uitdagingen op het gebied van de bevoorrading van de binnenlandse markten met minerale grondstoffen.